از نظر اصولی هر نوع ماده معدنی که از نظر مشخصات عمومی و اقتصادی قابلیت استفاده داشته باشد می تواند به عنوان ماسه و ماده اولیه قالب های موقت بکار رود. استفاده از ماسه در ریخته گری هنوز یکی از روش های بزرگ در تولید می باشد. که از مهم ترین دلایل آن دیرذوبی این ماده و بی اثر بودن آن در مقابل فعل و انفعالات شیمیایی است.
کانی سیلیس ، سیلیکا یا اکسید سیلیسیم بیش از هر اکسید دیگری در پوسته زمین یافت می شود که رایج ترین نوع آن با فرمول شیمیایی SiO₂ به عنوان یک ترکیبی شیمیایی که به صورت خالص و یا به صورت ترکیب در کانی های سیلیکاته در مجموع ۹۰ درصد پوسته جامد کره زمین را تشکیل می دهند. ایران مملو از معادن سیلیس است و استفاده از خاک سیلیس وارداتی اصلا توجیه منطقی ندارد. از طرفی دیگر قیمت سیلیس های خارجی و وارداتی ۱۰ الی ۱۵ برابر سیلیس های داخلی است. مصارف پودر سیلیس به شرح زیر است: شیشه سازی، چینی سازی، تولید فروسیلیس، سرامیک سازی، تولید آجر ماسه آهکی، ریخته گری، تولید سدیم، تولید دیگر مواد سیلیسی، به عنوان نیمه هادی در صنعت الکترونیک و تولید پشم شیشه سیلیکات، لعاب، سرامیک سازی، ریخته‌گری و نسوز، در رنگ، پلاستیک، لاستیک، بتونه و چسب فولاد، الکترود، سند بلاست، شیشه و سیمان، رنگ سازی، صنایع تصفیه آب، در کنترل سایندگی لوله‌های آب و فرمول بندی لعاب و مینا، انواع محلول مایع آن در صابون‌سازی، پاک کننده‌های صنعتی و عمومی، چسب، سیمان‌سازی، رنگ و پوشش، قالب ریخته‌گری، شناور‌سازی کانه، پایدارسازی پراکسید و کنترل خوردگی در لوله‌های آب و …
در صنایع به منظور سائیدن و جلا دادن سطوحی که بوسیله ترکیبات دیگر پوشیده شده، از کانیها و یا سنگهای با سختی بالا استفاده می شود. ویژگیهای مواد ساینده شامل سختی قابل قبول، مقاومت و استحکام مناسب، از نظر شیمیایی بی اثر، مقاوم در برابر شوک یا تغییر ناگهانی حرارت، دیرگداز و شکل و اندازه مناسب می‌باشند. ساینده‌هایی با سختی متوسط نظیر کوارتز، کلسدونی، چرت، فلینت، فلدسپات، کوارتزیت که در صنایع سایا به صورت ساینده های پودری یا دانه ای، متصل، پوششی یا غشایی و خمیری یا صابونی استفاده می شوند، برای سایش سطح فلزات و سنگها، صیقل دادن عدسی، سنگهای تزئینی و جواهرآلات، صیقل دادن سطوح چوبی، تزئین پارچه، پلاستیک و مجسمه های تزئینی استفاده می شوند.
یکی از عمده روش های موجود جهت حذف سختی آب، استفاده سختی گیرهاي رزینی می باشد. عمده دستگاههاي سختی گیر مورد کاربرد در تصفیه آب، بیشتر به صورت استوانه و از جنس فلزي هستند. به صورتیکه که در داخل آن، ذرات رزین کاتیونی قرار می گیرد و داخل سطوح آن با اپوکسی پوشش داده شده است. تا از خوردگی آن جلوگیري و باعث افزایش عمر دستگاه گردد.
براي نگهداري و جلوگیري از خروج رزین ها در قسمت پایین دستگاه و در زیر رزین ها یک صفحه مشبک و یک بستر از سیلیس استفاده می شود. عمق رزین معمولاً بین 5/0 تا 3 متر انتخاب میگردد و بر حسب نوع رزین، 50تا 100درصد از حجم رزین، فضاي خالی براي انبساط رزین در نظر گرفته می شود.
مزایای استفاده از سیلیس در ساخت چسب:
جلوگیری از تخریب شبکه ای
افزایش ویسکوزیته چسب
افزایش استحکام چسبندگی
اکسیدهای مهم در تولید سیمان شامل اکسید کلسیم، سیلیس ، اکسید آلومینیوم و اکسید آهن است. سنگهای کربناته غنی از کلسیم، مهمترین منبع تامین کلسیم مورد نیاز در سیمان هستند. در صورتی که میزان سیلیس سنگ تامین کننده CaO ، کمتر از میزان پایه باشد، می‌توان از مارن ، شیل ، خاک رس ، ماسه سنگ یا سر باره‌های سیلیس استفاده نمود. مهمترین منابع آلومینیوم، شیل، مارن، خاک رس، بوکسیت، سیلیمانیت، آندالوزیت، استارولیت سر باره‌های آلومینیومی هستند. آهن مورد نیاز بیشتر به صورت اکسید آهن (هماتیت) افزوده میشود و به منظور کنترل زمان گیرش سیمان در حدود 4 تا 5 در صد گچ به آن اضافه میشود.
ساده ترین نوع فیلتراسیون، عبور آب از لایه های خاک می باشد که در طبیعت به طور دائم در حال انجام است. این عمل در تصفیه خانه های آب شهری و تصفیه خانه های آب صنعتی از طریق فیلتر شنی صورت می پذیرد، با این تفاوت که در فیلترهای شنی به جای خاک، سیلیس وجود دارد و معمولاً با بهره گیری از پمپ، آب از فیلترهای شنی با فشار عبور داده می شود. در حقیقت سیلیس از اکسیژن و سیلیکون تشکیل شده و بر اساس اطلاعات موجود، مقادیر بسیار زیادی از آن در پوسته زمین موجود است.
به صورت کلی، در یکی از مراحل پیش تصفیه آب، می توان از بسترهایی برای تمیز کردن آب استفاده نمود که آب از میان آن ها عبور کند. آلودگی های آب به دو دسته کلی تقسیم می شوند:
برای جدا سازی بخش نخست (ذرات معلق) ، از بسترهای شنی و یا ترکیب شن و آنتراسیت و کرین اکتیو به صورت گسترده استفاده می شود. عامل مهمی که در طراحی این بسترها موثر هستند، عبارتند از جنس ماده موجود در بستر، عمق بستر و سایز آن است. یکی از پر کاربردترین بسترهای مورد استفاده در تصفیه آب، سیلیس (به صورت شن) است. هر چه اندازه ذرات سیلیس کوچکتر بوده و عمق بستر بیشتر باشد، تصفیه بهتری انجام خواهد شد. ولیکن افت فشار و زمانِ مورد نیاز نیز افزایش خواهد یافت. تصفیه توسط سیلیس تصفیه فیزیکی است. به این معنا که ذرات معلق در آب لا به لای ذرات شن گیر کرده و بدین سان آب تمیز می گردد. از طرفی، سیلیس هیچ گونه تصفیه شیمیایی انجام نمی دهد. به عبارتی، فقط ذرات معلق توسط سیلیس تصفیه می شوند. هیچ یک از مولکول های محلول و یون ها توسط سیلیس حذف نمی گردند.
در ساخت خمیر دندان مواد ساينده از مهمترين مواد اوليه محسوب مي شوند. اين مواد كه عمدتاً پودرهاي غيرآلي مي باشند، اجزاي چسبيده روي سطح دندان مثل پلاك ولكه هاي سطحي را بدون ايجاد خراش وكاستن از جلاي طبيعي دندان مي زدايند. سیلیس به عنوان ساینده و غلظت دهنده در خمیر دندانها استفاده میشود.
مصرف سیلیس در کشاورزی به روش های مختلفی برای افزایش مقاومت گیاهان به سمیت شوری کمک می کند. اگر بخواهیم به طور خلاصه این فعالیت ها را نام ببریم، عبارتند از اینکه سیلیس باعث افزایش فعالیت آنزیم های -ATP آز و-PPآز در تونوپلاست شده و سمیت یون سدیم را کاهش میدهد. همچنین موجب مهار پراکیداسیون لیپیدها از طریق افزایش فعالیت های آنزیمی آنتی اکسیدانی شده و نفوذپذیری یا تراوایی غشا را کاهش می دهد و پایداری و بافت آن را بهبود می بخشد. سیلیس نسبت پتاسیم به سدیم را افزایش داده و پراکنش یونها را در ریشه و برگهای گیاه تغییر می دهد و با تقسیم یونهای نمک به درون واکوئل ها و کاهش جذب سدیم و در عین حال افزایش جذب پتاسیم باعث کاهش سمیت شوری و در نتیجه کاهش اثرات منفی شوری می شود. به طور کلی سیلیس تعادل بین عناصر غذایی بهبود می بخشد و موجب افزایش فعالیت ریشه و جلوگیری از تعرق زیاد می شود.
اکسید سیلیسیم یک جزء شیشه ساز اصلی در هر لعابی است و برای تشکیل یک لعاب مفید ضروری است. این اکسید معمولا بین 45 و 70 درصد اکسیدهای لعاب را تشکیل می دهد.
شرکت زمین کاو ارائه دهنده بهترین کیفیت سیلیس در سایزهای مختلف برای تولید لعاب کاشی می باشد.